isolatie

isolatie: 10 praktische tips & nuttige informatie

Waarom isoleren

Er zijn veel redenen waarom je een woonhuis zou willen isoleren. Je kunt ermee besparen op je energierekening. Het draagt bij aan het wooncomfort. Je kunt het doen voor het milieu. Wanneer je een oude woning hebt, gebouwd voor 1979, is het beslist rendabel om aan isolatie te denken. Voor 1979 werden huizen namelijk nauwelijks geïsoleerd.

Een oud huis goed isoleren, levert minstens een besparing van tweederde van de energiekosten voor de verwarming op. Je zou denken dat nu zo langzamerhand toch wel alle huizen in Nederland redelijk geïsoleerd zijn. Toch is vandaag de dag het gemiddelde Nederlandse huis nog steeds matig geïsoleerd.

Woningen verliezen warmte via de ramen, muren, het dak en de vloer op de begane grond. Naast het warmteverlies, kunnen bij matige isolatie ook klachten ontstaan. Enkele klachten zijn: geluidsoverlast, overlast van tocht en vocht, schimmel, condens op de ramen, koude voeten, et cetera. Er kunnen gezondheidsklachten uit ontstaan. Astma is daar een voorbeeld van.

Met isolatiemaatregelen, zoals het plaatsen van dubbel glas, dak-, vloer- en gevelisolatie, voorkom je de problemen zoals hierboven vermeld. Isolatiemaatregelen verhogen daarbij ook nog eens de waarde van je huis. Voor sommige aanpassingen kun je zelfs via de overheid subsidies aanvragen. De overheid stimuleert met het verstrekken van bepaalde subsidies het energiezuiniger maken van woningen. Een energiezuinige woning verbruikt minder gas en dat is beter voor het milieu. Een ongeïsoleerd huis is een grote belasting voor het milieu omdat er meer gestookt moet worden. Het stoken veroorzaakt vervuiling en CO2-uitstoot. Dit vergroot het broeikaseffect.

Dakisolatie

Een goed geïsoleerd dak kan de stookkostenrekening jaarlijks 500 euro besparen. Voor een goede isolatie is het verstandig een advies op maat aan te vragen bij een erkende aannemer. Je kunt zelf de binnenkant van een pannendak isoleren, maar realiseer je dat een verkeerde isolatie dakrot kan veroorzaken. Laat je daarom goed adviseren door een bouwkundige.

Er zijn verschillende vormen van dakisolatie. Je kunt de binnenzijde of de buitenzijde van het dak (laten) isoleren en je kunt de zoldervloer (laten) isoleren.

Dakisolatie van een nieuw dak

Het isoleren van een nieuw dak kan met kant-en-klare geïsoleerde dakelementen worden gedaan als het een schuin dak betreft met een hellingshoek van 15 graden of meer. Een plat dak kan geïsoleerd worden met drukvaste isolatieplaten.

Dakisolatie van een bestaand schuin dak

Wanneer je een bestaand dak wilt isoleren, kun je de isolatie aan de buitenzijde aanbrengen. Buitenisolatie levert de beste isolatiewaarde, omdat het goed aansluit. Voor het plaatsen van buitenisolatie moet je een professioneel bedrijf inschakelen. Een andere mogelijkheid is het spuiten van isolatiemateriaal onder de dakpannen. Het levert echter maar een matige isolatie op. Voor het isoleren van de binnenzijde van een bestaand dak zijn doe-het-zelf systemen verkrijgbaar. Wanneer er folie op het houten dakbeschot ligt, is het zinvol advies in te winnen bij een bouwkundige. Deze kan beoordelen of het dak dampopen is of niet. Zo niet, dan is het gebruik van vochtregulerende klimaatfolie nodig om geen vocht in de constructie te laten komen. Het dak zou anders kunnen rotten. Wie de zolder niet verwarmt, kan overwegen de zoldervloer te isoleren (of het plafond van de verdieping onder het schuine dak). Het is goedkoper dan het isoleren van het schuine dak.

Dakisolatie van een bestaand plat dak

De beste isolatie is het aanbrengen van isolatie bovenop het platte dak. De isolatie wordt afgewerkt met waterdicht materiaal. Een alternatief is het plaatsen van waterdichte isolatieplaten bovenop de dakbedekking. Hier overheen komt een laag grind of tegels om te voorkomen dat het materiaal er af zou waaien. Deze isolatie is alleen mogelijk als de bestaande dakbedekking in goede staat is. Het plaatsen van isolatiemateriaal vanuit de binnenzijde, tussen de baklaag, wordt afgeraden omdat het risico op vocht zeer groot is. Omdat de vochtproblemen bij een bestaand plat dak een groot risico vormen bij het plaatsen van isolatie wordt het sterk aangeraden er een vakman voor in te huren.

Dubbel glas

Dubbel glas levert veel voordeel op het gebied van energiebesparing (lagere stookkosten) en comfort.
Niet alle kozijnen zijn geschikt voor dubbel glas. Daarom worden ze voor het plaatsen gecontroleerd op de deugdelijkheid van (houten) delen, scharnieren en diepte van de sponningen. De kozijnen moeten het zwaardere dubbel glas kunnen dragen. Soms is het nodig om kozijnen (gedeeltelijk) te vervangen voordat het dubbel glas erin wordt gezet. Dubbel glas is dikker en daarom heeft het ook een bepaalde sponningdiepte nodig. Bij het plaatsen van dubbel glas is het overigens zinvol om meteen ook ventilatieroosters (indien niet aanwezig) te plaatsen.
In plaats van dubbel glas kun je ook kiezen voor vacuümglaspanelen. Het is wel een duurder alternatief dan normaal dubbel glas.

Vacuümglaspanelen bestaan uit dubbel glas met een vacuüm tussen de glazen. Hierdoor stijgt de isolatiewaarde. Nog een voordeel is de dikte van vacuümglaspanelen, die veel dunner zijn dan normaal dubbel glas.

Een ander alternatief voor dubbel glas is het plaatsen van voorzetramen. Er hoeft niets aan de bestaande ramen te gebeuren. Aan de binnenzijde of buitenzijde wordt aan het kozijn een extra glas- of kunststofpaneel gemonteerd. Je kunt ze eenvoudig demonteren, wat het schoonhouden van het kozijn en voorzetraam makkelijk maakt.

Dit jaar (2010) kun je nog subsidie krijgen voor het plaatsen van dubbel glas. Lees meer informatie over de subsidie op de website van Subsidiedubbelglas.nl.

Geluidsisolatie

Geluidsoverlast kan een belangrijke reden zijn om over te gaan op (aanpassingen van de) isolatie. Voordat je echter drastische maatregelen neemt, is het handig eerst te onderzoeken welke oorzaak er voor de geluidsoverlast is.

Buren kunnen lawaaierig zijn. Het is dan vooral zinvol daar eens met de buren een goed gesprek over te voeren voordat je dure materialen aanschaft om de muren, het plafond (als je in een appartement woont en de overlast komt van boven) en de gevel te isoleren.

Een parketvloer, laminaat, plavuizen, marmeren tegels en dergelijke weerkaatsen geluid. Gesprekken kunnen daarom hard en schel klinken. Je lost dit probleem op met geluidsabsorberend materiaal in de vorm van (over)gordijnen, (tafel)kleden, tapijten, met stof bekleed meubilair en dergelijke. Een andere oplossing kan het aanbrengen van een geluidsabsorberend plafond zijn. Je kunt een systeemplafond (laten) aanbrengen van geluidsdempend materiaal.

Tussen de muren van bijvoorbeeld appartementen of rijtjeshuizen kun je muurisolatie (laten) aanbrengen. De geluidsisolatie tussen twee woningen kan verbeterd worden met een voorzetwand aan één of beide kanten van de muur. Laat eerst door een isolatieadviseur onderzoeken of er misschien geluidslekken zijn. Ze komen veel voor bij de aansluiting tussen gevel en wand. Een lek kan worden verholpen door de tussenruimte blijvend luchtdicht af te sluiten.

Met isolatie van de gevel, het dak, de ramen, deuren en ventilatieopeningen, reken je af met het buitenlawaai. In plaats van geluidsisolerende dubbele glasruiten kun je voorzetramen (aan de binnenzijde) plaatsen.

Isolatiematerialen

Er zijn veel verschillende soorten isolatiematerialen verkrijgbaar. Het is lastig om te promoten welke de beste is, want alle materialen hebben voor- en nadelen. Het hangt daarom vooral van je (type) huis af welke materialen de voorkeur hebben. Laat je daarom altijd goed adviseren en win zoveel mogelijk informatie over de verschillende soorten in.
De meest gebruikte isolatiematerialen zijn minerale wollen, kunststoffen, natuurlijke materialen en cellenglas.

Minerale wollen

Het goedkoopste isolatiemateriaal bestaat uit glas- en steenwol. Het materiaal is makkelijk aan te brengen. Omdat het materiaal uit vezels bestaat, kan het schadelijk voor de gezondheid zijn om ermee te werken. Er kunnen irritaties ontstaan in de luchtwegen, aan de huid en ogen. Draag daarom tijdens het plaatsen en het verwijderen van dit materiaal een stofbril, handschoenen en een stofmasker. Minerale wollen zijn verkrijgbaar in verschillende vormen: dekens, zachte rollen, halfharde en harde platen. Dekens en zachte rollen kunnen voor de isolatie van daken worden gebruikt en de platen voor de vloer. Het materiaal is soepeler dan de hieronder vermelde kunststoffen. Je kunt er oneffenheden mee verdoezelen. Ze zijn geluidsdempend en brandveilig.

Kunststoffen

Een duurder isolatiemateriaal is kunststof. Kunststoffen worden gemaakt van aardolie. Een bekend materiaal is het piepschuim, ofwel EPS (geëxpandeerd polystyreen). De isolatiewaarde van piepschuim is vrij laag. Hoe dikker de lagen, hoe beter de isolatie. Andere materialen bestaan uit XPS (geëxtrudeerd polystyreen) en PUR (Polyurethaan). PUR heeft van alle kunststoffen de beste isolatiewaarde. Het voordeel van kunststoffen is de hogere isolatiewaarde, maar het nadeel is dat ze minder flexibel zijn en dus niet geschikt voor onvlakke oppervlakten.

Natuurlijke materialen

Natuurlijke materialen zijn in opkomst met het oog op het milieu. Zo kunnen cellulosevezels gebruikt worden. Het bestaat uit papiervlokken, gerecycled uit oud papier. De isolatiewaarde is vergelijkbaar met de minerale wollen. Houtvezelplaten kunnen worden gebruikt voor wand- en dakisolatie. Ten slotte is er perliet, een vulkanisch gesteente. Perliet is onbrandbaar.

Cellenglas

Cellenglas is isolatiemateriaal wat gemaakt is van glas. Het isoleert beter dan minerale wollen, maar minder dan kunststoffen. Cellenglas heeft een hoge drukweerstand, is waterdicht en bijzonder duurzaam. Het houdt langer dan 50 jaar de isolatiewaarde.

Isolatiewaarden

Op het isolatiemateriaal (of de verpakking daarvan) staat een getal dat de isolatiewaarde aanduidt. Er zijn verschillende isolatiewaarden. De isolatiewaarde is afhankelijk van verschillende factoren.

De K-waarde bepaalt de warmte die verloren gaat door buitenmuren, daken, vloeren en ramen. Hoe lager de K-waarde, hoe beter het huis geïsoleerd is.

De U-waarde duidt het warmteverlies aan. Isolatiemateriaal bestaat uit meerdere delen. De U-waarde wordt bepaald door het aantal materiaallagen waar het uit bestaat. Het type en de dikte van het materiaal hebben een belangrijke functie daarbij. Hoe lager de U-waarde, hoe minder warmteverlies erdoor optreedt naar buiten en hoe meer warmte er door het materiaal en isolatieconstructie binnen wordt gehouden.

De R-waarde betreft het isolerend vermogen van het isolatiemateriaal. Materialen als dubbel glas, muren, vloeren en daken die een hoge R-waarde hebben, houden meer warmte vast.

Als laatste is er de Lambda-waarde voor de mate van warmtegeleiding van een bepaald materiaal. Hoe lager de Lambda-waarde, hoe beter de isolatie en het tegenhouden van warmteverlies van het materiaal.

De materialen voor isolatie zijn erg divers. Om te bepalen welk materiaal het meest geschikt is, moet je kijken naar verschillende factoren. Als er bijvoorbeeld weinig isolatieruimte is, kun je kiezen voor dunne materialen. Daarnaast zijn er ook specifieke materialen als je bijvoorbeeld isolatie wilt wegens geluidsoverlast, brandveiligheid of meer warmte.

Muurisolatie

Je kunt muurisolatie grofweg in drie methoden onderverdelen:
  • Spouwmuren
  • Isolatie aan de binnenzijde
  • Isolatie aan de buitenzijde
Een spouwmuur bestaat uit een binnenmuur en buitenmuur. Tussen die twee muren zit een lege ruimte. Deze ruimte noemt men een spouw. De ruimte kan (al dan niet gedeeltelijk) worden opgevuld met isolatiemateriaal. Het belangrijkste doel van een spouwmuur is het opvangen van binnenkomend regenwater. Wanneer de spouw volledig is opgevuld met isolatiemateriaal, is er sprake van niet geventileerde spouwmuren. Bij een geventileerde spouw is de ruimte tussen de binnen- en buitenmuur gevuld met lucht. Men kiest bij voorkeur voor geventileerde spouwen.

Je kunt isolatiemateriaal aanbrengen aan de binnenzijde van de muren, maar het wordt meestal afgeraden omdat de muren in dat geval niet meer in staat zijn overtollige warmte op te nemen. In de zomer wordt het dan erg warm in de woning. Isolatie aan de binnenzijde van de muren wordt meestal ook afgeraden omdat er sneller scheurvorming kan ontstaan en er is een verhoogd risico op condensatie tussen isolatie en buitenwand.

Ook is er een verhoogd risico op koudebruggen. Dit zijn plaatsen waar de isolatie doorgang geeft en dus warmteverlies ontstaat. Koudebruggen zorgen voor een hoger energieverbruik en vochtplekken. Ze zijn lastig te verhelpen. Soms is het mogelijk een koudebrug op te heffen door op die plaats nieuw isolatiemateriaal aan te brengen. Dat brengt uiteraard wel de nodige kosten met zich mee.

Wanneer buitenbepleistering wordt gebruikt in plaats van traditionele gevelstenen, zou men kunnen kiezen voor isolatie aan de buitenzijde. Bijvoorbeeld in de vorm van een voorzetwand tegen de binnenkant van de buitenmuur.

Maar hoe weet je nu of je woning volledig is geïsoleerd? Wil je het zeker weten, dan kun je dit laten checken door een isolatiebedrijf. Dat kan met zekerheid vaststellen of de gevelisolatie van goede kwaliteit is. Je kunt ook al veel informatie uit het bouwjaar halen en de bouwtekeningen. Huizen die voor 1920 zijn gebouwd, zijn tijdens de bouw ervan niet geïsoleerd. Meestal is er later gevelisolatie aangebracht. Na 1920 tot en met 1975 zijn de meeste woningen voorzien van spouwmuren. De huizen die tussen 1976 tot en met 1988 zijn gebouwd, hebben over het algemeen een geïsoleerde gevel. De kwaliteit hiervan is grotendeels beperkt. Een deel van deze woningen heeft later de gevelisolatie nog wel verbeterd. De huizen die na 1989 zijn gebouwd, zijn voorzien van een standaard isolatie. Meestal betreft het een spouwmuurisolatie. Je kunt er van uitgaan dat hoe later het huis is gebouwd, hoe beter het huis van isolatie is voorzien.

Snelle isolatie

Je kunt het hele huis isoleren en dit groots aanpakken. Maar ook met snelle, kleine aanpassingen kun je al heel wat vocht en koude buitenshuis houden.

Tocht

Tocht kun je voorkomen door het plaatsen van tochtstrips op de plaatsen waar het tocht. Om de tochtplaatsen te ontdekken, loop je met een brandende kaars langs kozijnen en kieren. Op de plaatsen waar de vlam van de kaars gaat flikkeren, is er sprake van tocht. Hang een extra gordijn voor de voordeur. Een brievenbusborstel houdt tocht (en geklepper) van de brievenbus tegen. Ben je thuis als de postbode post brengt? Haal de enveloppen direct uit de brievenbus zodat deze niet te lang openstaat.

Ventileren

Wie regelmatig zijn huis ventileert, bespaart op de energiekosten. Buitenlucht is droger dan de lucht binnen in het huis. Droge lucht verwarmt sneller dan vochtige lucht. Op deze eenvoudige manier bespaar je dus al op je stookkosten. Lucht de woning (door de ramen open te zetten) iedere dag minimaal een kwartier. Heb je ventilatieroosters? Maak deze regelmatig schoon. Mechanische ventilatie kan ’s nachts uitgezet worden. Zet deze ook uit (of in ieder geval lager) wanneer je niet thuis bent.

Deuren dicht

Verwarm alleen de kamer waar je regelmatig verblijft en sluit ramen en deuren. Dan blijft de warmte in de kamer. Plaats eventueel een deurdranger, zodat de deur automatisch sluit. Een open trap in de woonkamer kan worden afgesloten met een deur of gordijn. Daarmee verhinder je dat onnodig veel warmte naar boven stijgt.

Vitrages en gordijnen

Een goedkoop alternatief voor dubbelglas is het plaatsen van dikke gordijnen en vitrages voor de ramen.

Subsidie voor isolatie

Subsidie voor advies

Isoleren kost geld. De overheid vindt het belangrijk dat we met zijn allen meewerken aan een beter milieu. Het isoleren van woonhuizen draagt bij aan het verminderen van de uitstoot van CO2 en daarom heeft de overheid maatregelen getroffen om huiseigenaren te stimuleren geld te investeren in duurzame isolatie.

Voor het inwinnen van advies over het isoleren, kunnen woningeigenaren subsidie aanvragen. De maximale hoogte van de subsidie bedraagt 200 euro. Het advies moet wel door een gecertificeerd adviseur worden gegeven. Het advies kan tussen de 200 en 350 euro kosten. De subsidieregeling duurt tot 31 december 2010. Er is een bepaalde hoeveelheid geld voor gereserveerd. Als het potje op is, houdt de regeling automatisch op.

Overige subsidies

De overheid heeft een heel pakket subsidieregelingen. De regelingen moeten mensen stimuleren hun huis te isoleren. Dat komt niet alleen ten goede van het milieu en de besparing van energiekosten, maar ook de bouwsector kan wel wat hulp gebruiken. De tarieven voor vloer-, dak-, en gevelisolatie hebben een lager btw-tarief (nu 6 procent). Ook de btw voor isolatieglas is verlaagd. Particulieren betalen minder btw voor het laten schilderen en stukadoren voor woningen die ouder dan 15 jaar zijn. Je kunt nu ook isolatiewerkzaamheden goedkoper laten uitvoeren dankzij het verlaagde BTW tarief. Vind alle subsidieregelingen voor jouw woonplaats via de website van energiesubsidiewijzer.nl.

Vloerisolatie

Een goed geïsoleerde vloer levert bij een gemiddelde woning al snel een besparing tussen 125 en 150 euro aan stookkosten. Als bijkomend voordeel geldt ook hier weer de positieve bijdrage die een lager stookverbruik levert voor het milieu. Hoe minder er (op gas) gestookt wordt, des te minder CO2-uitstoot. Je kunt alleen een vloer op de begane grond isoleren. Woningen die na 1985 zijn gebouwd, beschikken over het algemeen al over een goed geïsoleerde vloer.

Vloerisolatie wordt over het algemeen aangebracht in de kruipruimte. Er zijn veel mogelijkheden, zelfs voor een zeer krappe kruipruimte. Voor de vloerisolatie kunnen verschillende materialen worden gebruikt. De isolatiewaarde is afhankelijk van het materiaal. Investeringen die je doet om de vloer van een woning te isoleren, verdienen zich tussen de vier en tien jaar terug. Omdat je er rekening mee moet houden dat de energieprijzen voortdurend stijgen, kun je er van uitgaan dat de periode van terugverdienen naar mate de tijd vordert steeds korter wordt.

Nu kun je zelf je vloerisolatie aanbrengen. Maar waarom zou je het niet uit handen geven aan professionals? Sinds 1 juli 2009 is het btw-tarief voor isolatie verlaagd van 19 procent naar 6 procent. Het verlaagde tarief geldt niet alleen voor vloerisolatie, maar ook voor dak-, en muurisolatie voor woningen die ouder dan twee jaar zijn. Het speciale btw-tarief geldt voor het inwinnen van advies én het laten aanbrengen. Voor de levering én het materiaal betaal je nog steeds 19 procent btw. Voor het inschakelen van professionals ben je dus niet veel meer geld kwijt. Bovendien kun je vertrouwen op een juiste uitvoering van de isolatie en een garantie op de kwaliteit.

Tips & Reacties

Deel je eigen tip over isolatie

En maak kans op een cadeaubon ter waarde van € 25!